badania

wtorek 18 październik 2016

Badania endoskopowe to oglądanie (najczęściej na ekranie monitora) przewodu pokarmowego. Badania te przeprowadzane są od co najmniej kilkudziesięciu lat, jednak dopiero wprowadzenie nowoczesnej techniki cyfrowej (videoendoskopia) pozwoliło na bardzo dokładną ocenę zmian w przełyku, żołądku, dwunastnicy, jelicie grubym i końcowym odcinku jelita cienkiego. Dzięki umieszczeniu niewielkiej kamery na końcu giętkiego endoskopu urządzenie to ma mniejszą średnicę, a tym samym jest mniej nieprzyjemne dla pacjenta.

Do badań endoskopowych zalicza się:

GASTROSKOPIA (badanie endoskopowe przełyku, żołądka i dwunastnicy)

REKTOSKOPIA/ SIGMOIDOSKOPIA (badanie polega na wziernikowaniu kanału odbytu i odbytnicy)

KOLONOSKOPIA (badanie endoskopowe jelita grubego)

Cel badań endoskopowych:

· Diagnostyczny

· Terapeutyczny (zabiegowy)

GASTROSKOPIA

Gastroskopią to badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego, które umożliwia lekarzowi ocenę błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy (pierwszego odcinka jelita cienkiego). Badanie wykonywane jest przy pomocy giętkiego instrumentu grubości małego palca, wprowadzanego przez usta i przełyk do żołądka i dwunastnicy. Badanie wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym gardła za pomocą środka podawanego w sprayu.

W pracowni naszego Szpitala badanie wykonywane jest sprzętem firmy PENTAX zakupionym w 2016 r.

Gastroskopia diagnostyczna

Pozwala na dokładną ocenę błony śluzowej górnego odcinka przewodu pokarmowego, widoczne są zmiany chorobowe błony śluzowej wielkości milimetra (błona śluzowa wyściela narządy). Najczęściej celem badania jest diagnostyka (rozpoznawanie) chorób przewodu pokarmowego, między innymi:

• choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy

• zapalenia błony śluzowej przełyku, żołądka, dwunastnicy

• chorób bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych

• zmian spowodowanych działaniem czynników chemicznych: kwasów i zasad, żółci, niektórych leków (sole żelaza i potasu) oraz czynników fizycznych – np. zmian popromiennych

• choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej (GERD)

• poszukiwanie przyczyny niedokrwistości

• poszukiwanie miejsca krwawienia

• diagnostyka i wykluczenie łagodnych i złośliwych zmian nowotworowych; w części przypadków możliwe jest wykrycie zmian wczesnych

• ocena zaawansowania zmian chorobowych i ich odpowiednia klasyfikacja

Gastroskopia terapeutyczna (zabiegowa):

• usuwanie polipów (polipektomia)

• usuwanie ciał obcych (połkniętych lub pozostałych po zabiegu operacyjnym)

• tamowanie krwawień

• opaskowanie i obliteracja żylaków przełyku

• ocenia obecność bakterii Helicobacter pylori za pomocą tzw. testu urazowego

Badania na obecność Helicobacter pylori pozwolą szybko odpowiedzieć na pytanie, czy jest się nosicielem tej bakterii, a co za tym idzie - czy istnieje ryzyko rozwoju choroby wrzodowej (H. pylori jest za nią odpowiedzialna w większości przypadków) lub innych schorzeń żołądka.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA:

Szczegółowych instrukcji dotyczących sposobu przygotowania do badania udziela lekarz kierujący na badanie.

Żołądek powinien być całkowicie opróżniony. Pacjent powinien być na czczo, czyli nie może pić ani jeść na około 8 godzin przed badaniem. Należy się stosować ściśle do zaleceń lekarskich, w przeciwnym razie może dojść do zakrztuszenia się chorego podczas badania.

Należy również poinformować lekarza o poważnych schorzeniach, zwłaszcza układu krążenia i oddechowego i alergiach oraz zażywanych lekach na kilka dni przed badaniem. Dotyczy to szczególnie leków mających wpływ na krzepnięcie krwi, takich jak aspiryna, witamina E, niesterydowe leki przeciwzapalne oraz insulina. W niektórych przypadkach będzie wymagane czasowe odstawienie leku lub zastąpienie go innym.

REKTOSKOPIA/SIGMOIDOSKOPIA

Zależnie od zakresu wziernikowania dolnego odcinka przewodu pokarmowego i zastosowanego sprzętu wyróżnia się min.:

· Rektoskopia - wziernikowanie odbytnicy

· Sigmoidoskopia - wziernikowanie końcowego odcinka jelita grubego z esicą włącznie

Metody te umożliwiają:

· ocenę stanu morfologicznego błony śluzowej badanego odcinka jelita grubego,

· pozwala na pobranie materiału do badania histopatologicznego i bakteriologicznego,

· usuwanie polipów, ciał obcych i hamowanie krwawienia.

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA:

Szczegółowych instrukcji dotyczących sposobu przygotowania do badania udziela lekarz kierujący na badanie.

W przeddzień badania, późnym wieczorem, należy wykonać wlewkę doodbytniczą specjalnym preparatem do tego celu zakupionym w aptece.

W dniu badania, na 3 godziny przed jego rozpoczęciem, należy wykonać wlewkę doodbytniczą specjalnym preparatem do tego celu zakupionym w aptece.

W dniu badania można pić wodę.

KOLONOSKOPIA

Kolonoskopia jest to badanie endoskopowe, które umożliwia obejrzenie błony śluzowej jelita grubego. W trakcie badania można również pobrać wycinki do badania histopatologicznego oraz usunąć niektóre zmiany patologiczne jelita. Miękki, giętki instrument grubości palca wskazującego wprowadzany jest przez odbyt do jelita grubego.

W pracowni endoskopowej naszego Szpitala badanie wykonywane jest sprzętem firmy PENTAX zakupionym w 2016 r.

Wskazania do wykonania kolonoskopii diagnostycznej

· Badanie profilaktyczne raka jelita grubego, szczególnie u osób po 50 roku życia i wcześniej u osób obciążonych wywiadem rodzinnym (rak przewodu pokarmowego)

· Krwawienie z przewodu pokarmowego

· Niewyjaśniona niedokrwistość

· Istotna biegunka o niejasnej przyczynie

· Nieswoiste zapalenia jelita grubego - diagnostyka i nadzór

· Badania przesiewowe zdrowej populacji w kierunku polipów i wczesnego raka

· Przed lub po niektórych zabiegach chirurgicznych;

Kolonoskopia terapeutyczna (zabiegowa) :

• Usuwanie polipów

• Hamowanie krwawień z malformacji naczyniowych, owrzodzeń, guzów

• Usuwanie ciał obcych

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA:

Szczegółowych instrukcji dotyczących sposobu przygotowania do badania udziela lekarz kierujący na badanie.

Przed badaniem jelito grube musi być dokładnie oczyszczone ze stolca. Przygotowanie polega na spożywaniu specjalnych preparatów rozpuszczalnych w wodzie oczyszczających jelito, diecie płynnej, zażywaniu leków przeczyszczających i wykonywaniu doodbytniczych wlewów oczyszczających jelito przed badaniem.

Podczas przygotowania większość leków może być zażywana jak dotychczas. Należy jednak poinformować lekarza o zażywanych lekach, szczególnie jeżeli jest to Acenokumarol, Sintrom, Aspiryna, Witamina E, niesterydowe środki przeciwzapalne lub insulina. W niektórych przypadkach będzie wymagane czasowe odstawienie leku lub zastąpienie go innym.

Brak dokładnego przygotowania jelita uniemożliwia wykonanie badania i w niektórych przypadkach zagraża bezpieczeństwu chorego podczas badania, dlatego wymaga przełożenia terminu kolonoskopii. Dlatego w razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących sposobu przygotowania jelita prosimy o kontakt.